Kapitel5, zwàite Tàil
Ébe hàt de Ésra syn Pricht uber dië Inschpàkzjoon vom Jochanaan apgschlosse,
daa ruëfft e fyni Stimm: „Ych bi ja em Rabbi Iddo syni Houhshalthulff gsy!“ Daas isch dië apsolouhti Sénjoori vo de Fluchtlingsgrouppe, t'Osra. Schiër es Wounder, das si dië lang, strapazjeuhs Ràis uberhawpt na ggmacht hàt bis da ane. Ound isch éérscht na dië gsy, wo mit ire Spruch, mit irem Houmor màngi Sitouazjon ggréttet ound vill Jungere de Mouët wider ggèè hàt. Béschàide schwygt si wàret em Ésra sym Pbricht, glych, das si ja bi dère Gschicht deby gsy isch, aber jétz laat's ere kà Rouë méé ound si réklamiërt:
“Mit euppe fufzàni, sàchzàni bin ych ja em Rabbi Iddo syni Houhshalthulff gsy. Daas meuged jétz oum dië 80 Jaar hèèr sy, àinewààg wàiss i 's hut wider wië wèèr's géschter passiërt. Ébe–n em Rabbi Iddo syn Soo, sys éérscht ound létscht ound spaati Chind, ébe sààb isch prèzys dèè Jochanaan, wo de–r Ésra spèuhter isch cho inschpiziëre. Aber i mouës de Ràje naa verzéle:
„Isch daas es Zuug gsy, gàled ! Chounnt t'Màischteri na i ander Oumstànd. I dèm Alter ! Deby hàt's doch gghàisse, bi–n ire gèèb's es neuhd, gàled. Ound jétz glych. Iddo, em Rabbi, èbe dèè isch myn Màischter, oder ? dèm verschlaats grad t'Spraach. Nuun Meunet lang bringt er kàs Wort ouse, was sàged er ! Vom Momànt aa, wo–n er zoum Tàmpel ouse chounnt vor ali dië Gleuïbige, ébe grad nach sym Tàmpeldiënscht, wussed er, ound 's Volch waartet douss' ouf en, ébe daa bringt er kàs Wort ouse, stoumm wië–n en Fisch. T'Luut sind doo àinewààg ganz zablig gsy, gàled, wàge dèm Stèrnzàije 1, oder. Me–n erwaartet doo g'Gébourt vom Méssyas, wàge dèm. Ound jétz sàit dèè Rabbi i dèm Momànt e kàs Wort, gàled, wo doch ali drouhf waarted. Dèè blybt aber dië lèngscht Zyt stoumm, bis syni Éster zour Gébourt chounnt. Aw sy tèurff nuut vo de Schwangerschaft sàge. Aber ych mèrke ja gly, was 's ggschàlet hàt. Aber wo dië scho–n es halbs Jaar ires Bébé erwaartet, daa chounnt ouverhofft e Myrjam vo Naaserét zou–n euïs, schynts 's Chind vo–n ere Cousyne vo myre Màischteri Éster, ere–n Anna gàled, ouf's Maal staat dië daa. Si séig ounerwunscht schwanger, sàit p'Myrjam, si wusst neud vo waas, si séig apselout ouschouldig, kàni e kàne, (was es amig so sàged, oder ?) Aber jétz losed ! Daas hani gghàim phalte bis hut, daas wàiss souscht niëmer, versteund er. Fur waas hétti wéle dië nétti joungi Fraw i t'Schand bringe, fur waas ? Nou wàg déne Mane wo sych neud cheund béhèrrsche–n ound dànn na so gèèrn eme Màitli geund go Stài aaschmàisse ! Finded er neud aw ? Er wussed ja, wië daas isch. Als Houhshalthulff chounnt me màngs mit uber. Ych zoum Byspyl, staa ja màngi Stound i–r Chouchi, elàige. Es isch ja soo ringheuhrig bi–n euïs, neud wië–n i déne Palàscht vom Hèrodés, versteund er . Wàme nou tànkt, wië lang so Linse hànd, bis 's lind sind. Stàndig em Fuur louëge–n ound ruëre, das 's neud aabrànnt, gàled.
Wàret dië alt Fraw Louft holt, ounderbricht de Symon iri Erinerig: „Myni Mouëtter isch e Myrjam vo Naaserét, myn Vatter hàisst Joussouff, ound das e Tante–n Éster nach Pèrèèaa gghuraate héb isch mer aw verzéllt worde. Si héig sogaar en Rabbi verwutscht. Daas nèèm mi scho wounder, was ous Mouëtters Schwangerschaft worde–n isch. Bi–n euïs dehài isch halt uber màngs gschwige worde.“
Also wànn er 's wànd ggheuhre, so sàgi jétz, was i wàiss: Daas Myrjam also làbt i Naazarét, ous gouëter Familje, aber halt e chli gaar es scheuhns. Èès isch verlobt mit eme Joussouff, er séig en ràchte, schafft ouf em Bow, schynts als Zimermaa. Daa chèèm en nooble Pott zouënere, ous Tiberias, de Résidànz vom jounge Hèrodés. Ouhsggràchnet. Si muësi zou dèm go diëne. Was wottsch mache ? Daa chasch neud nài sàge. Ound wo–n er si nach es paar Meunete wider hàischickt, jàà, soo sind euïseri Hère, gàled, isch es ébe soo. Aber verzéllt wirt ganz euppis anders, wussed er. De Joussouff Ben Jakib Ben Mattann staat zou ire, dèè hàt si àinewààg gèèrn, oder ? schliëssli trifft sy ja kà Schould, neudwaar. Aber es paar Véttere vo–n ire; dië hétted dië Scheuhnhàit vilicht à gèèrn gghaa, màined er neuhd ? dië réklamiëred wàg de Schand, me muësi dië Myrjam stàinige, es gèung oum p'Familjenéér. Es chounnt zou me–n Ouhfrouër i ganz Naaserét, e Bandi vo Rawdi ound réligjeuhse Fanatiker schluusst sych zàme–n ound droot mit Ggwalt. De Joussouff Bén Jakib Bén Mattann staat zou ire, dèè hàt si àinewààg gèrn, oder ? Schliëssli trifft sy ja kà Schould, neudwaar. Aber es paar Véttere vo-n ire; dië hétted dië Scheuhnàit vilicht à gèèrn gghaa, màined er neuhd ? Dië réklamiëred wàg de Schand, me muësi dië Myrjam stàinige, es gèung oum p'Familjenéér. Es chounnt zou me–n Ouhflawff i ganz Naaserét, e Bandi vo Rawdi ound Fanatiker schluusst si zàme–n ound droot mit Ggwalt. De Joussouff hébet zou syre Myrjam, ound so fluchtet daas Paar zàme mit me–n Ésel zou euïs is Bèrgland. Also was sàged er ? Aber daas wo–n ych wàiss, also daas cheund er mer glawbe, gàled, ouf daas wèèred er nië choo: Also was sàged er ? Aber daas wo–n ych wàiss, also daas cheund er mer glawbe, gàled, ouf daas wèèred er nië choo:
Ébe de Rabbi Iddo, dèè rédt zwaar kàn Toon, aber schrybe cha–n er. Jànou, ych mèrke glych màngs. Euppis vo me Pott, eme Gabriél. Dèè séig em im Trawm erschoune ound dèè cheumi vo dèm wo me de Name neud tèurf sàge, ound dèè machi t'Éster schwanger, aber sy muësi sych verbèrge–n ound èr muë schwyge. Daas hani ja scho ggsàit. Ound dànn platzt dië Myrjam ine mit irem Joussouff, hà ? Wussed, daas cheund er i a de Finger apzéle. Ales rédt vo déne Stèrne ound vo de Gébourt vom Méssyas, ound wéle sélls jétz sy ? Dèè vo–r Éster oder dèè vo–r Myrjam ? Dië hàt's neuhtiger, er wussed was i màine, oder. Ound dànn isch daas ja hàikel mit dèm Méssyas. Yr wussed ja, wië grad wàge dèm de Hèrodés z'Jérousalém gàg dië Farisèèër wuëtet. Dèè Chung kànnt ja kà Grànze, kà Pardong. 'S fèèrndrig Jaar hàt er sogaar syni àigene Seuh hyrichte laa 2. Also soo euppis ! Zouëdèm tràit em Rabbi Iddo de Joussouff syni Aaneràje voor, ound stammi also vom Chung Daavid ap. Èr, ound psounders syni Myrjam mit irer Schwangerschaft sind also topplet verdèuhchtig, gàled, das ébe dië Myrjam dèè Méssyas im Bouhch ine héig. Fur 's éérscht blybed s' emaale bi–n euïs, daa i 's Bèrgland oufe cheumed em Chung syni Polizischte ja sàlte, versteund er ? Aber nach dréine Meunete chounnt t'Éster scho bald an Tèrmyn, gàled, ound me wàiss ja nië. Jédefalls staat ouf 's Maal en ounhàimliche Tup daa i de Tracht vo me Schaaffhirt mit stroublige Haar ound Baart, en Gabriél. Dèè louëget kuën ound verwàge dry, myr jédefalls wèèrs neud wool gsy mit soo àim. Wisoo dèè pleutzli daastèung ? gàled, de Rabbi Iddo hàt ja syni Verbindige. Ound schrybe cha–n er ja, momoll. Dèè Gabriél gheuhri zoure–n éxtrééme Grouppe, de Zéloote. Ébe dië, neudwaar, wo de–r Ouhfstand gàg dië verhasst Reuhmerhèrrschaft vom Hèrodés im Sinn hànd. Ych wàiss ja neud ales, wussed er, de Rabbi Iddo sàit ja nuut, ound eme Diënschtmàitli scho gaar neuhd, gàled, aber dië Farisèèër kànt me ja, dië wànd ja imer ales ganz éxakt nach irem Chopf haa, oder. Ésra, mouësch entschouldige, aber ych bi ja en alti Fraw ound réde wië–n is verstaa. Aber ych i de Chouchi, jétz losed, gheuhre dèè Gabriél euppe–n e soo réde zou dèm Paar:
„Yr sind ébe z'féscht bélaschtet, z'féscht verdèuhchtig. Also muënd er oundertawche, muënd i euïsere gghàime Grouppe vo Zéloote–n aaschluusse. Nou rouïg, daas sind Luut ous em Ounderground, wo dië sichere Schlychwààg kàned ound wussed, wië me sych mouë verhalte. Myr nàmed euï gèèrn ouhf, ound phalted i a me sichere–n Oort, aber ounder àiner Bédingig. P'Myrjam mouës i Béétléhém gébèère. Dië Zéloote–Grouppe brouhcht nàmli–ch es Neuïgéboores wo vom Chung Daavid apstamt ound ounder em gàgewèrtige Stèrnzàiche–n ouf t'Wàlt chounnt. Wànn 's also soo wyt isch, fuërt me–n euï nach Béétléhém, déét in e pstimti Grotte, zour Gébourt.“ Soo stèung's i de Schrifte. Oummitelbaar nachane fluchted er nach Ègupte. Dië Luut, wo fur euï louëged, kàned aw déét en sichere Wààg. Zour Zyt fluchted ja vili Schriftgéléérti vor em Hèrodés syne Schèrge. Me blybt sàlpverstàndtli mit euï i Kontakt, ound wànn's daa wider rouïg ound sicher isch, cheumed er wider i t'Hàimet zrougg.“ De Joussouff sàit: „Ych, daas hàisst myr, i han àigetli nach Caesaraea wéle, i dië Hafestadt vom Hèrodés …“ Drouhf de Gabriél: „Uberlégged's i gouët. Daa mouë–n i aber entschide–n abraate. Ouhsggràchnet Caesaréa, déét passjert jétz nuut ooni Wusse vom Palascht. Euïse Plaan isch kuën, i gib's zouë, aber er isch so sicher, wië–n uberhawpt àine sy cha, ound ych wàiss bim béschte Wile kàn andere.Yr hànd na de Zyt zoum uberlégge, bis 's i dréi Stounde–n ynachtet.“
Euppe sovill hani gheuhrt. Gaa muënd s' ja soo oder soo gàled, jétz wo me nië wàiss, wànn 's bi–r Éster sowyt isch. Ound gàled, me wott ja neud e soo sy, aber nach dréine Meunete … En éérschti Gébourt i dèm heuhche–n Alter ! Wànn's nou gouët gaat, gàled, ound dànn dèè Ouhflawff vo ggwoundrige Naachperine ! versteund er ? Natuurli hànd Joussouff ound Myrjam intànsyv mitenand z' flisme, aber si fassed Mouët ound entschluussed sych fur dië aaschynend àinzigi Réttig. In euïsere Gàged tounklet 's ja pleutzli, ound choo isch de Gabriél prèzys ouf de Neuïmond. Scho staat er wider daa, béglàitet vo zwééne chrèftige bèèrtige Mane–n i tounkle Màntel. Aber vor dië viër Mane mit de Myrjam ouf em Ésel abmarschiëred, wott de–r àint, en Aart Schéff, namaal de Stammbawm vom Joussouff wusse. Dèè zéllt ouhf: „Jakob, Matthan, Éleasar, Élihoud, Achim, Zadok …3“ „Stop“, ounderbricht en de Vermoummt, „Zadok gaat neuhd, nach dèm nàned sych t'Sadouzèèër, euïsi Rivaale. Dou mouësch en andere Stammbawm aanèè, sousch cheu mer Euï neud brouhche.“ Aber de Joussouff wott neud ouf syn éérliche Stammbawm verzichte, neudwaar, dèè wétt wider aafèè Schwirikàite mache: „soo héig er sych 's neud voorgstéllt.“ Er cheund 's i ja tànke. Aber gàled, bi déne Zéloote mouë halt ales éxakt nach de Schrifte gaa, ouf's Punktli, daas wàiss me ja. Eub èèr sych ypbildt héig, me cheun oundertawche ound syni àigen Idàntitèèt phalte ? Ubrigens, schéniëre brouhch er sych mit sym neuje Stammbawm uberhawpt neud, im Gàgetàil, ound vom Chung Daavid stamm er aw soo tiràkt ap. Dèè Stammbawm gèung nàmli soo: „Éli, Matthat, Lévi, Mélchi, Jannai, Joséf, Matthatias, Amos …4 ound soo wyter. Ouf syre lange Ràis héb er ja de Zyt, zoum ali dië 41 Nàme de Ràje naa go léére. Jàà gàled, soo teuhnts halt euppe. De Joussouff hàt kà Wéli, aw t'Myrjam rédt em zouë. Daa séig's grad gouët, das em de–r àint Zéloot dië neuï Aaneràje, ébe dië 41 Nàme bis oufe zoum Daavid, imer wider lyslig voorbàtte cheuni ound si de Joussouff zrouggflismi. Soo gheuhri me–n enand doch, ooni Ggfaar, sych z'verluure-n im Tounkle. Nach dère–n Ouhfmounterig ound gouëte Weuïsch ouf de Wààg verschwinded t'Myrjam, dië viër Mane–n ound en Ésel i dië fyschter Nacht ië.
„Ych bi paff !“ de Symon. Vo dèm hàt er nië euppis ggheuhrt, aber jétz cheumed màngi Wort zwusche Mouëtter ound Vatter in Sinn, halb verstoleni, amig nuut fur g'Chind, wo fur de Symon bis jétz es Rèètsel pblibe sind. T'Osra prichtet wyter:
Aber gly gaat's loos bi–r Éster. Gébourt, gàled, i dèm Alter gaat's nume so glàitig wië bi me jounge Màdi, aber mer hàt tèurffe zfride sy; 's sind all devoochoo, ound t'Hawptsach: es Buëbli, de Stammhalter ! 5 Ound t'Wouche drouhf zour Béschnydig, wië–n is verouhsgsàit ha, dèè Ouhflawff ! Iddo muës er hàisse, wië de Vatter, gheuhrt me vo–n ale Syte, nou t'Éster, scho na chli hèèrggnaa, réklamiërt: „Jochanaan“ muës er hàisse. De Vatter schrybt ouf es Wachstàfeli, ébefalls „Jochanaan“. Aber wo niëmer drouhf achtet ound nou hééped: „Iddo, Iddo“ macht de–r Iddo 's Mouhl wider ouhf so louht er cha: „Jochanaan mouë–n er hàisse !“ Ound dànn sàit er na es Gédicht ouhf, wo–n er aw dië Verhàissig wàg em Stèrnbild drynimmt ound de Myrjam iri Schwangerschaft ound ous em Jochanaan gèèb's en Proféét. E soo euppis ! Dèm Iddo isch es schynts in Chopf gstige, waas sàged er ? Mych touhret nou daas Bouëbli, gàled, wànn daas scho bi de Gébourt zoum Proféét mouë ggmacht sy. Ubrigens, ych wott dànn nuut gsàit haa, gaar nuut.
„Jaa,“ suufzget de–r Ésra : „Osra, dou Glucklichi, làbsch ja na i déne lang vergangene Zyte, wië wànn euïsi Stadt, euïse Tàmpel na stiënded.“ Im Stile tounkt's en gglounge, das dèm Jochanaan syn Vatter Rabbi gsy séig. Was em dèè àcht bypbraacht héb, eub daas Tawffe zoum Sunde–n abwàsche vo dèm séig. Dèè séig èumel chouhm en heuhchere Gàischtliche gsy, vilicht àine vo de Klass Abija.